بسیاری از مسافران که به جزیره کیش سفر میکنند به سختی باور میکنند که این جزیره روزگارانی دور منطقه ای آباد و یکی از قطب های تجاری میان چین ،اروپا و شمال آفریقا محسوب می شد .گستره پستی و بلندی های و خرابه های شهر قدیمی حریره حدود 120 هکتار وسعت دارد که بیانگر وجود شهری آباد و بزرگ با جمعیتی نسبتا زیاد بوده وآثار و بقایای بدست آمده از این شهر نشان دهنده رونق فعالیت های تجاری آن دوران است .عملیات باستان شناسی در این شهر ،بخش هایی از هنر معماری و نحوه زندگی مردمان آن روزگار را مشخص کرده است.
شهر حریره با قدمت 800 ساله از جاذبه های کم نظیر کیش است که روزگاری بندر مهم و مرکز ارتباطی میان هند و چین با ایران و اروپا بوده و امروز بقایای آن بصورت پشته های خاکی بزرگ بجا مانده است .بقایای شهر باستانی حریره کیش بهترین گواه تاریخ پر افتخار این جزیره در شمالی ترین نقطه کیش می باشد و در حاشیه دریا با مساحتی حدود 120 هکتار قرار دارد.
این وسعت بیانگر وجو شهری آباد و بزرگ با جمعیتی کثیر بوده است .بر اساس اطلاعات بدست آمده , درخشش شهر حریره از قرن چهارم هجری آغاز شده و در قرن هفتم وهشتم هجری به اوج خود رسیده است.
با تلاش کاوشگران و باستان شناسان ,عمارت اعیانی ,حمام تاریخی ,مسجد و بندر تاریخی از زیر خاک ها بیرون آمده و آماده بازدید گردشگران می باشد.
بقایای مسجد جامع شهر حریره :
بقایای مناره بلند وبا شکوه با پلان دایره ای و پلکان داخلی ,پایه ها وستون های چند وجهی متعدد و آب انبار از اهمیت و اعتبار این مسجد در زمان قدیم کیش خبر می دهد .در حال حاضر این مسجد در هیچ کجا دارای سقف نبوده و یک مناره و چهار محراب در آن شناسایی شده ,پوشش سقف مسجد ترکیبی از طاق آهنگ ,طاق چهار بخشی و سقف تخت (تیر پوش )بوده است .یک هزار و دویست متر از کل وسعت مسجد اختصاص به شبستان سرپوشیده (محل نماز خواندن )دارد که جمعیتی بالغ بر 2200 تا 2300 نفر نماز گزار را پذیرا بوده است . یافته های اولیه باستان شناسی و لایه نگاری این مجموعه حکایت از این دارد که بنای اولیه مسجد از یک فضای کوچک با حداکثر سه فرش انداز و محرابی ساده و کوچک شروع شده (حدودا 900 تا 2000سال قبل )و همزمان با رشد جمعیت و رونق شهر بر وسعت و تزئینات آن افزوده شده است .از اواخر دوره تیموری به بعد (400 سال قبل )شهر حریره رو به افول نهاد و از وسعت مسجد نیز کاسته شد .با بررسی بنای به جا مانده از مسجد به راحتی می توان داستان شکل گیری ,رونق و زوال شهر تاریخی حریره را روایت نمود .بقایای یک برج مربعی شکل نیز در کنار مسجد بجاب مانده است .آخرین یافته های باستان شناسی ,وجو بازار پر رونقی را در کنار مسجد نشان می دهد.
عمارت اعیانی
بندر تاریخی
حمام
